Restaŭratarski cud adbyŭsia ŭ Stoŭbcach FOTA
26.04.2024 / 16:45
Śpiecyjalisty zdoleli viarnuć charastvo abrazu, jaki byŭ u bieznadziejnym stanie. Aŭtarstva prypisvajuć Francišku Smuhleviču, pačynalniku biełaruskaj žyvapisnaj škoły.
Abraz Maci Božaj da i paśla restaŭracyi. Fota: fejsbuk supołka Parafija Sv. Kazimira Stoŭbcy
Mocna paškodžany abraz Maci Božaj Aniolskaj adšukali ŭ pačatku 2020-ch u kaplicy, što staić na mohiłkach u vioscy Dzieraŭnaja Staŭbcoŭskaha rajona. Vielizarny abraz pamieram 340ch180 sm, jaki lažaŭ u kutku ścipłaj kaplicy, pryznačaŭsia jaŭna nie dla jaje. Pałatno było razarvanaje na šmatki, a sam žyvapis mocna paciamnieŭ u niespryjalnych umovach, tak što malunak ledź čytaŭsia — zdavałasia, što bieznadziejny vypadak.
Stan abraza pierad restaŭracyjaj. Fota: fejsbuk supołka Parafija Sv. Kazimira Stoŭbcy
Stan abraza pierad restaŭracyjaj. Fota: fejsbuk supołka Parafija Sv. Kazimira Stoŭbcy
Chieruvim. Stan abraza pierad restaŭracyjaj. Fota: fejsbuk supołka Parafija Sv. Kazimira Stoŭbcy
U sakaviku 2021 hoda abraz addali na restaŭracyju. Majstar-restaŭratar Alaksandr Łahunovič, zahadčyk siektara restaŭracyi staražytnabiełaruskaha mastactva Nacyjanalnaha mastackaha muzieja, zdoleŭ adnavić tvor mastactva va ŭsim jaho charastvie. Viarnuŭsia da parafii jon tolki ciapier. Ahulny košt składanaha adnaŭleńnia abraza skłaŭ 7,5 tysiačy dalaraŭ. Ciapier jon zojmie pačesnaje miesca ŭ hałoŭnym ałtary novaha kaścioła ŭ Stoŭbcach, uźviedzienaha vysiłkami dziejnaha ksiandza Ihara Łašuka.
Stan abraza pierad restaŭracyjaj. Fota: fejsbuk supołka Parafija Sv. Kazimira Stoŭbcy
Kali budučynia abraza zrazumiełaja, to ŭ jahonaj historyi bolš biełych plamaŭ. Vykazvajucca mierkavańni, što tvor moža naležać pendźlu Franciška Smuhleviča, najbolš vydatnaha biełaruskaha mastaka kanca XVIII stahodździa, ale hetyja zdahadki pakul nie znajšła svajho paćviardžeńnia. Da taho ž u Smuhleviča była niamała vučniaŭ, maniera jakich padobnaja da maniery ichniaha nastaŭnika.
Abraz Maci Božaj Aniolskaj paśla restaŭracyi. Fota: fejsbuk supołka Parafija Sv. Kazimira Stoŭbcy
Dakładna nieviadoma, adkul jon moh uziacca. U parafii ličać, što abraz visieŭ u hałoŭnym ałtary adnaho z kaściołaŭ na Staŭbcoŭščynie. Pieršapačatkova mierkavali, što jon visieŭ u kaściole Uniebaŭziaćcia Najśviaciejšaj Dzievy Maryi kanca XVI stahodździa ŭ toj samaj Dzieraŭnoj. Ale apošnija archiŭnyja daśledavańni pakazali, što ŭ invientarach hetaha kaścioła taki abraz nie zhadvajecca, ale zhadvajecca ŭ invientarach staroha kaścioła ŭ vioscy Nalibaki, za paru kiłamietraŭ ad Dzieraŭnoj.
Stary kaścioł Śviatoha Bartałamieja ŭ Nalibakach. Fota: Powiat oszmiański: materjały do dziejów ziemi i ludzi
Draŭlany baročny kaścioł u Nalibakach byŭ pabudavany ŭ 1699 hodzie. Za polskim časam jon staŭ zamałym dla parafii i pobač u 1935 hodzie pačałosia budaŭnictva muravanaha kaścioła, jaki byŭ skončany tolki ŭ 1994 hodzie. Za čas vajny vioska źviedała dźvie trahiedyi. Spačatku ŭ mai 1943 hoda savieckija partyzany ŭčynili ŭ vioscy raspravu nad polskimi partyzanami i miascovymi žycharami, zabiŭšy 129 čałaviek. U žniŭni padčas karnaj apieracyi «Hierman» viosku spalili ŭžo nacysty, pry hetym zabiŭšy miascovych ksiandzoŭ i spaliŭšy stary kaścioł.
Mahčyma, što viernikam udałosia schavać hety abraz ad źniščeńnia ŭ mohiłkavaj kaplicy ŭ susiedniaj Dzieraŭnoj, dzie jaho i vyjaviŭ staŭbcoŭski ksiondz.