Попыт на кватэры ў Мінску і іншых буйных гарадах астывае. Чаго чакаць у 2025-м годзе
29.01.2025 / 11:29
Мінулы год аказаўся рэкордным для рынку сталічнай нерухомасці. Чэргі па новенькія кватэры выстройваюцца і цяпер, але ў апошнія месяцы назіраецца зніжэнне попыту. Чаму так адбываецца і чаго чакаць у 2025 годзе?
Ілюстрацыйны здымак. Фота: realt.by
Па выніках 11 месяцаў 2024 года ў Мінску было прададзена кватэр больш, чым калі-небудзь.
Пікавы попыт прыйшоўся на вясну — у красавіку было зарэгістравана 2100 здзелак куплі-продажу.
Але з прыходам восені попыт на нерухомасць у сталіцы пачаў падаць. У снежні ў Мінску заключылі крыху больш за 1400 здзелак. Менш у мінулым годзе было толькі студзені, калі продажы традыцыйна знаходзяцца на самым нізкім узроўні.
Колькасць здзелак куплі-продажу кватэр у Мінску ў 2023 і 2024 гадах. Графік: realt.by
У параўнанні з аналагічным перыядам 2023 года снежаньскія продажы былі на 20% ніжэйшымі.
Характэрна, што ў апошнія месяцы попыт зніжаецца ва ўсіх буйных гарадах за выключэннем Брэста, дзе продажы ў лістападзе выраслі на 0,4%. У Гродне колькасць здзелак за лістапад прасела на 27%, а Віцебску, Гомелі і Магілёве на 13-15%.
Чаму попыт стаў падаць?
Эксперт BEROC Анастасія Лузгіна называе некалькі прычын, чаму з восені попыт пачаў прасядаць.
«Попыт і цэны павышаюцца, калі растуць даходы, а ўмовы крэдытавання застаюцца добрымі. У Беларусі да гэтага дадаецца курсавы фактар, паколькі цэны на нерухомасць традыцыйна ўказваюць у далярах», — звяртае ўвагу эканаміст.
«Што тычыцца крэдытавання, то апошнім часам мы бачым хоць і невялікі, але ўсё-такі рост працэнтных ставак. Гэта абмяжоўвае аб'ёмы крэдытавання. Што тычыцца тэмпаў росту даходаў, то яны бліжэй да канца года замарудзіліся, а курс рубля да даляра пачаў прасядаць», — адзначае Лузгіна.
Ілюстрацыйны здымак. Фота: «Наша Ніва»
Чаго чакаць у 2025-м?
Што тычыцца прагнозаў на 2025 год, то, на думку Анастасіі Лузгіной, абвалу рынку чакаць не варта, але невялікае зніжэнне колькасці здзелак, а разам з ім і зніжэнне цаны ўсё ж адбудзецца.
«Летась даходы беларусаў сапраўды хутка раслі, і людзі думалі, куды ім укладвацца, а гэты выбар у Беларусі досыць абмежаваны. Адна з такіх магчымасцяў — купля нерухомасці. Вось гэтую магчымасць беларусы досыць актыўна і рэалізоўвалі.
У бягучым годзе рост даходаў замарудзіцца, як у намінальным, так і ў рэальным выражэнні, што будзе адбівацца на попыце.
Таксама можна адзначыць, што на высокі попыт у 2023-2024 гадах уплываў адкладзены попыт 2022 года, калі продажы абваліліся з-за абмежаванасці крэдытавання, зніжэння даходаў і ў цэлым эканамічнага спаду. Гэты фактар ужо вычарпаў сябе. Таму мінулы год застанецца пікавым па аб'ёмах», — лічыць эксперт.
Апроч гэтага, нельга выключаць, што ў бягучым годзе можа адбыцца чарговае павышэнне крэдытных ставак, што працягне астуджаць цікавасць да куплі кватэр у крэдыт.
Сярэдні кошт прададзеных у Мінску кватэр за снежань склаў $1604 за квадрат. Даражэй, чым цяпер, метр у Мінску каштаваў у кастрычніку 2013 года, калі цана ў сярэднім даходзіла да $1841. А пікавым па-ранейшаму застаецца канец 2007 — пачатак 2008 года, калі квадрат у сталіцы крыху пераадолеў адзнаку ў 2000 даляраў.