Kino

Biełaruski film trapiŭ u konkurs Bierlinale. Pra što jon?

Dramiedzi «Lebiadzinaja pieśnia Fiodara Vozierava», jakaja stała pieršym poŭnamietražnym filmam biełaruskaha režysiora Juryja Siamaški, uklučanaja ŭ konkurs Forum Bierlinskaha mižnarodnaha kinafiestyvalu. Hałoŭny hieroj filma — muzyka Fiodar Vozieraŭ — sprabuje znajści lubimy švedar, kab ź jaho «mahičnaj» siłaj paśpieć napisać novyja pieśni da pačatku treciaj suśvietnaj vajny. Film stvorany praktyčna bieź biudžetu, piša na Deutsche Welle Irena Kaciałovič.

Švedar z ramonkami, jaki šukaŭ hałoŭny hieroj filma. Fota: Juryj Siamaška

Apošniaja pieśnia pierad treciaj suśvietnaj

Stužka zdymałasia ŭ Varšavie, a pavodle pradziusarskaj kampanii ličycca litoŭskaj, tamu jaje aŭtary žartujuć pra «litoŭski film, źniaty biełarusami ŭ Polščy».

Prykładna na 60% karcina biełaruskamoŭnaja, u astatnim hučyć pa-rusku.

«Lebiadzinaja pieśnia Fiodara Vozierava» raskazvaje pra 25-hadovaha muzykanta, jaki napiaredadni Novaha hoda sprabuje sabrać svoj hurt i zapisać ź im novy materyjał. Adnak heta dajecca jamu niaprosta, tamu što ŭsie vakoł zaniepakojenyja čutkami, što 1 studzienia pačniecca treciaja suśvietnaja vajna.

Rašučaść Fiodara, adnak, buryć nie vierahodnaść vajny, a źniknieńnie jahonaha lubimaha švedra z ramonkami, jaki, jak jon ličyć, daje jamu «mahičnyja» zdolnaści pisać pieśni. Tamu hałoŭny hieroj adpraŭlajecca na jaho pošuki.

Fiodara Vozierava ŭ filmie hraje muzyka Viačasłaŭ Kmit:

«Heta moj pieršy vopyt u kino, i mnie vielmi spadabałasia: na praciahu dvuch miesiacaŭ ciabie amal kožny dzień zdymajuć, usie vakoł ciabie biehajuć. Ja adčuŭ siabie halivudskaj zorkaj i nie chacieŭ zajmacca ničym, akramia zdymak. Tak što ja bieź impetu pracavaŭ na asnoŭnaj pracy i chutčej viartaŭsia na zdymačnuju placoŭku».

Epizadyčnyja roli vykanali akciory i muzyki Pavieł Haradnicki i Michaił Zuj, a taksama akciory «Tutejšaha teatra», jaki mieścicca ŭ Varšavie. Švedar z ramonkami dla filma stvaryła mastačka pa kaściumach i dyzajnierka Nastaśsia Rabava.

Pa słovach aŭtaraŭ, choć pa peŭnych prykmietach u filmie vidać, što jon zdymaŭsia ŭ Varšavie, jahonyja hieroi — biełarusy, i niekatoryja siužetnyja pavaroty namiakajuć na toje, što dziejańnie adbyvajecca ŭ Biełarusi.

Sapraŭdnaja mahija švedra z ramonkami

Juryj Siamaška pačaŭ zdymać «Lebiadzinuju pieśniu Fiodara Vozierava» ź biudžetam u 4 tysiačy jeŭra, i, choć na etapie postprodakšnu suma vyrasła ŭ niekalki razoŭ, film možna nazvać mikrabiudžetnym.

«My zdymali adnu kvateru ŭ čatyroch varšaŭskich kvaterach, — raskazvaje apieratar Siarhiej Kavaloŭ, viadomy pa filmach «Maršrut pierabudavany» i «Hałasy. Dzie moj kraj». — Pakoj hałoŭnaha hieroja zdymali doma ŭ akciora, a kuchniu — užo ŭ kvatery inšaha čałavieka. Heta było vielmi intensiŭna — my mahli zdymać usiu noč, i ŭžo a 6-j ranicy ŭ mianie pačynałasia źmiena na pracy.

Pieršy miesiac było vydatna, šmat ludziej zaharelisia, usio ž taki biełaruski režysior zdymaje poŭnamietražny film, ale, viadoma, stamlalisia. Da kanca na niekatorych scenach my ź Juram pierahladvalisia: «Nu, dobra, nie budziem užo staracca skoknuć vyšej za hałavu».

Viačasłaŭ Kmit i Michaił Zuj. Fota: Juryj Siamaška

Viačasłaŭ Kmit pryznajecca, što nizki biudžet, naadvarot, padachvočvaŭ jaho dziejničać:

«Hetaja partyzanskaja atmaśfiera robić ź ludźmi zusim čaroŭnyja rečy. Bolšuju častku zdymačnych dzion my byli ŭtroch z režysioram i apierataram, atrymlivajecca, 20 z čymści dzion my plačom da plača ździajśniali tvorčyja podźvihi».

Bolš za toje, jak pryznajecca muzyka, «mahičny» švedar ź filma dapamoh jamu i va ŭłasnym tvorčym žyćci:

«Na momant zdymak u mianie byŭ mižvolny tvorčy pierapynak — ničoha nie składałasia pa muzycy, nie pisałasia. Paśla zakančeńnia zdymak ja za noč napisaŭ materyjał dla alboma, jaki my zaraz zapisvajem z maim hurtom. Voś taki švedar, ja b skazaŭ, što jon sapraŭdy čaroŭny, kali ja jaho apranaŭ — adčuvaŭ niešta takoje».

U filmie prahučyć i pieśnia samoha Viačasłava.

«Ja absalutna nie razvažaŭ, zhadžacca ci nie, — uspaminaje muzyka. — Jura dasłaŭ mnie navat nie scenar, a ideju, pra što budzie hety film, i ja padumaŭ: «Vaŭ, dyk heta ž ja», — i pahadziŭsia».

Mikrabiudžetnaje kino na bujnym kinafiestyvali

«Lebiadzinaja pieśnia Fiodara Vozierava» — pieršy poŭnamietražny film Juryja Siamaški, biełaruskaha režysiora-samavuka, viadomaha hulniavymi i animacyjnymi rabotami «Kali ja byŭ Hienierał», «Śmiećcievaja hałava», «Kroŭ i karaokie».

Za karotkamietražku «Śmiećcievaja hałava» režysior atrymaŭ try ŭznaharody biełaruskaj premii kinakrytykaŭ «Čyrvony vieras'24», u tym liku ŭ naminacyi «Najlepšy ihravy karotkamietražny film».

Pracu nad poŭnamietražnym filmam Juryj Siamaška pačaŭ, atrymaŭšy nievialiki hrant ad inkubatara mikrabiudžetnaha kino inicyjatyvy Belarusian Filmmakers' Network.

Rolu druhoha płana ŭ filmie syhraŭ muzykant Pavieł Haradnicki. Fota: Juryj Siamaška

«Ja padličyŭ, my ŭsie zarablali dalar ci navat mienš za hadzinu, ale kožny ŭdzielničaŭ u prajekcie nie dziela hrošaj, — kaža Siarhiej Kavaloŭ. — Asabista ja pahadziŭsia, tamu što ŭžo viedaŭ Juru i daviaraŭ jamu, bačyŭ, što jon haryć hetaj pracaj, i ličyŭ, što ŭ takim vypadku ŭsio atrymajecca».

Siarhiej pryznajecca: jamu składana pavieryć, što film trapiŭ na Bierlinale:

«Dla našaha biełaruskaha kino heta vialikaja padzieja. Ja viedaŭ pra takuju imaviernaść i byŭ da hetaj naviny hatovy, ale ŭsio adno składana jaje ŭśviadomić. Za apošnija čatyry hady było šmat padziej, i heta ŭsprymajecca jak niešta efiemiernaje, byccam hadzińnik prabje dvanaccać, i jano źniknie. Ja byŭ vielmi ŭschvalavany, kali pačuŭ ad Jury kančatkovaje paćviardžeńnie».

Uzrušany byŭ i vykanaŭca hałoŭnaj roli:

«U mianie kałociacca ruki, ja chadžu z kuta ŭ kut pa svaim pakoi i nijak nie mahu sabracca, usie spravy pieraniesienyja na nastupny dzień».

Taksama na jeŭrapiejskim kinarynku Bierlinskaha mižnarodnaha kinafiestyvalu sioleta projdzie pitčynh prajektaŭ biełaruskich aŭtaraŭ, siarod jakich budzie i film «Lebiadzinaja pieśnia Fiodara Vozierava», a akramia taho, novyja prajekty Ułady Siańkovaj, Andreja Kašpierskaha i Michaiła Zuja, Neły Ahrenič.

Kamientary da artykuła