«Jašče ŭ škole damovilisia, što kali da 30 nie zaviadziem siemji, to paženimsia». Historyi biełaruskich par, jakija paznajomilisia padčas vučoby
Dla mnohich pieršaja subota lutaha — nahoda panastalhavać pra školnyja hady: mienavita ŭ hety dzień u Biełarusi pa tradycyi prachodziać sustrečy vypusknikoŭ. Ale što nakont tych, dla kaho heta štodzionnaje śviata? Havorka pra adnakłaśnikaŭ, jakija spačatku dražnili adzin adnaho na pierapynkach, a praz hady stvaryli mocnuju siamju. «Anłajnier» sabraŭ kranalnyja i śmiešnyja historyi pra dziciačaje kachańnie, jakija akazalisia kudy bolš surjoznymi, čym možna było ŭjavić.
Taćciana i Siarhiej: «Ja hladzieła na došku, a jon — mnie ŭ śpinu»
Taćciana sa svaim budučym mužam Siarhiejem vučylisia ŭ škole №139 horada Minska — spačatku ŭ adnoj paraleli, a ŭ starejšaj škole ŭ adnym kłasie. Darečy, jany nie adzinaja siamja z vypusku 1991 hoda: ź ich kłasa pažanilisia jašče dźvie pary — i taksama da hetaha času razam.
«Spačatku ja nie źviartała na Siarožu nijakaj uvahi. Jon pieršy da mianie padyšoŭ. Pa historyi dla refierata mnie dali nie samuju prostuju temu, i ja na ŭroku skazała nastaŭniku, što zmahła znajści mała infarmacyi. Siaroža na pierapynku prapanavaŭ knihu pa majoj temie — tady ja na jaho i pahladzieła (uśmichajecca).
Ja vučyłasia dobra: matematyku lubiła, fizika niadrenna davałasia. A Siarožu vučoba davałasia horš, ale jon nikoli asabliva i nie pieražyvaŭ na hetuju temu. Siadzieła ja na druhoj parcie, a Siaroža — na apošnich. Ja hladzieła na došku, a jon — mnie ŭ śpinu (jak my potym vyśvietlili). I jamu prylacieła ad nastaŭnikaŭ, što jon łunaje ŭ abłokach.
U adzinaccatym kłasie nastaŭnica pa ispanskaj movie navat prasiła mianie dapamahčy «siabru» padrychtavacca da ekzamiena. Ciapier muž heta admaŭlaje!» — śmiajecca Taćciana.
Adnak zbliziła budučuju paru zusim nie vučoba, a śviaty. Kłas byŭ družnym, dni naradžeńnia adznačali razam. Taćciana navat pamiataje, jakaja muzyka hučała čaściej za ŭsio: na kasietniku krucili «Łaskavy maj».
Paśla škoły dziaŭčyna pastupiła ŭ BNTU, a małady čałaviek pajšoŭ słužyć u vojska.
«Ja pisała jamu listy — sapraŭdnyja, nie elektronnyja! Ale adbyłasia niejkaja svarka, i jon maje listy spaliŭ. Žach! Ciapier śmiajecca, viadoma. A ja jaho pasłańni zachavała, dzieciam pakazvała i čytała, prytym što ja bolš emacyjnaja, a Siaroža — spakojny ramantyk. Ale voś u historyi ź listami ja akazałasia bolš ciarplivaj i ŭraŭnavažanaj».
Praz hod Siarhiej viarnuŭsia z vojska, para pažaniłasia. Maładym było pa 21 hodzie. Za 30 hadoŭ (sioleta jakraz jubilej) siamja istotna razrasłasia: naradzilisia syn i dočki-bliźniatki — Uład, Uljana i Ksienija, — a jašče Taćciana i Siarhiej zaviali vialikaha sabaku.
«Što jašče raskazać pra našu historyju kachańnia? Byccam by ŭsio davoli prosta. Ale ž praŭda: kachać — heta prosta. Dla hetaha nam nie patrebnyja byli hrošy, darahija padarunki, zamorskija padarožžy. Na Viaču razam na hramadskim transparcie jedzieš — i ŭžo ščaślivy. Ci ŭ taty Siarožavaha «Žyhuli» biez dazvołu voźmieš… Ramantyka! Heta ŭžo potym my stali abrastać pasadami, statusami, mašynami i kvaterami…»
Pieršyja hady Taćciana i Siarhiej sustrakalisia z adnakłaśnikami vielmi časta, potym pačali źbiracca raz na piać hadoŭ, zatoje amal u poŭnym składzie. Adna z adnakłaśnic zastałasia pracavać u toj samaj škole, tamu z arhanizacyjaj sustreč prablem nikoli nie ŭźnikaje.
Jaŭhienija i Dźmitryj: «Jon byŭ chulihanam, pieršy čas ja navat pabojvałasia»
Nastupnaja para razam skončyła himnaziju №50 horada Minska ŭ 2016 hodzie. A paśla hetaha niečakana apynułasia ŭ adnoj hrupie va ŭniviersitecie. Ale pra ŭsio pa paradku.
«10 vieraśnia 2012 hoda (data budzie važnaja dla praciahu historyi) u moj 8 «A» kłas pryjšoŭ novieńki. Kłasnaja kiraŭnica paprasiła mianie dapamahčy jamu z «aklimatyzacyjaj» u novaj škole i znajomstvam z adnakłaśnikami.
Ale ŭsia paralel u pieršyja ž dni i tak užo čuła pra Dzimu. Jon umudryŭsia pabicca z adnakłaśnikami i chulihaniŭ na ŭrokach. Na maich vačach padniaŭ partu ŭ paryvie hnievu na nastaŭnika anhlijskaj movy. Majo ŭražańnie było drennaje, ja jaho navat pabojvałasia. U himnazii takija pavodziny byli nie pryniatyja, i dla mianie heta było trochi dzika. Choć, pryznajusia, vonkava Dzima mnie adrazu spadabaŭsia», — uspaminaje Jaŭhiena.
Niahledziačy na toje, što chłopiec lubiŭ pachulihanić, vučyŭsia jon dobra: pa słovach Ženi, vydatna viedaŭ matematyku, fiziku i chimiju. Na hetaj hlebie padletki i stali dobra kantaktavać, a paśla pasiabravali.
Jaŭhienija samu siabie nazyvaje cichoniaj i pryznajecca, što była poŭnaj supraćlehłaściu budučaha muža: nikoli nie kanfliktavała z adnakłaśnikami, a nastaŭniki stavili jaje pavodziny ŭ prykład. Što da adznak, to była siaredniačkom, ale taksama vielmi lubiła matematyku.
«Ź dziaviataha kłasa my byli ŭ adnoj kampanii, ale adzin z adnym razmaŭlali mała. Muž kaža, što ja jaho dražniła i padkołvała, choć ja hetaha nie pamiataju. Mnie zdajecca, ja starałasia stavicca da jaho vielmi pa-dobramu, — uśmichajecca Ženia. —
U adzinaccatym kłasie my ŭžo stali ciesna kamunikavać. Razam viali infarmacyjnyja hadziny, rabili prajekt pa fizicy dla vystavy i časta dapamahali adzin adnamu ŭ rašeńni chatnich zadańniaŭ. Navat chacieli razam tancavać vypuskny vals, ale pasaromielisia prapanavać adzin adnamu.
Tady ž abmianialisia dumkami z nahody pastupleńnia va ŭniviersitet. Vydatna pamiataju, što Dzima chacieŭ pastupić na fizičny fakultet BDU, a ja — na luby fakultet u BDUIR. Uletku paśla zakančeńnia škoły my nie kantaktavali».
U vyniku płany ŭ abodvuch źmianilisia — i chłopiec ź dziaŭčynaj vypadkova apynulisia ŭ adnoj hrupie miechanika-matematyčnaha fakulteta BDU, pra što daviedalisia tolki ŭ vieraśni. Heta ich vielmi zbliziła, i studenty chutka stali najlepšymi siabrami.
Ciapier Ženia pryznaje, što Dzima spadabaŭsia joj ź pieršaj sustrečy. Jana navat sprabavała metanakiravana pryciahnuć jaho ŭvahu: na sprečku pacałavała ŭ vośmym kłasie, ale jon nie ŭspryniaŭ heta surjozna.
Usio źmianiłasia na druhim kursie, kali ŭžo Dzima pačaŭ zalacacca da dziaŭčyny.
«Raptam jon staŭ pravodzić mianie dadomu, prapanoŭvaŭ zrabić za mianie składanyja łaby pa prahramavańni i padtrymlivaŭ u ciažkich situacyjach. Ale ja vielmi pieražyvała, što, kali pačniem sustrakacca, nieŭzabavie rasstaniemsia i nie zmožam dalej mieć znosiny jak siabry.
Muž pieršy pačaŭ pryznavacca mnie ŭ kachańni, ale ja starałasia pieravodzić usio ŭ žart. Z časam stamiłasia bajacca i vyrašyła pryznacca va ŭzajemnaści. Dzima byŭ vielmi rady, i my stali sustrakacca.
Pieršy čas było strašna, što z-za drobnaj svarki my možam razyścisia. Ale praz stolki hadoŭ družby my ŭžo dobra vyvučyli charaktary adzin adnaho».
Praz try hady Dzima zrabiŭ budučaj žoncy prapanovu. Raśpisacca vyrašyli 10 vieraśnia — u datu znajomstva ŭ vośmym kłasie. A letam 2023-ha ŭ pary naradzilisia dvajniatki: Vasilika i Artur.
«My znajomyja 12 z 25 hadoŭ i ŭžo nie ŭjaŭlajem svaje žyćci adzin biez adnaho. Časta znachodzimsia razam, i nam heta nie nadakučvaje. U kavidnyja časy ŭdvaich siadzieli doma, potym prachodzili partniorskija rody, pražyvali moj dekret i ciapier razam hadujem dziaciej, sumiaščajučy z addalenaj pracaj muža.
Da hetaha času časta pryhadvajem adzin adnamu roznyja kurjoznyja situacyi sa školnaha i univiersiteckaha žyćcia. Asabliva ja lublu ŭspaminać chulihanistyja ŭčynki muža. Darečy, mnohija adnakłaśniki i nastaŭniki nie byli ździŭleny našym viasiellem: kažuć, što jašče tady čakali takoha raźvićcia padziej».
Nastaśsia i Alaksandr: «Pačałosia ŭsio z kidka bulbinaj u hałavu»
Naścia i Saša z Kapyla, tam i skončyli škołu №2 u 2015 hodzie.
«Ja pierajšła ŭ hetuju škołu ŭ dziasiatym kłasie. Saša — moj budučy muž — adrazu zdaŭsia mnie vielmi dziŭnym, ale cikavym. Pra mianie jon dumaŭ hetak ža sama.
Samy jarki momant ź pieršych miesiacaŭ znajomstva — kali my pajechali kłasam na bulbu, i ja (česnaje słova, absalutna vypadkova!) kinuła bulbinaj jamu ŭ hałavu. I tut ža adviarnułasia. Z prabačeńniaŭ u sacsietkach i zakrucilisia našy aktyŭnyja znosiny, choć my i chavali ich ad adnakłaśnikaŭ.
Saša byŭ tavaryskim, viasiołym, razumnym. Jon lohka znachodziŭ z usimi ahulnuju movu i byŭ upeŭnienym u sabie. Ja była bolš zažataj i trochi saramlivaj: usio ž taki novy kłas».
Aboje sabralisia pastupać u miedycynski ŭniviersitet, tamu vielmi šmat zajmalisia. Ale na znosiny čas taksama vykrojvali. U asnoŭnym razmaŭlali praz telefon. Z-za biaskoncych razmoŭ i pierapisak (u siabroŭ byli roznyja apieratary suviazi) Saša pastajanna vychodziŭ u minus — bałans davodziłasia papaŭniać litaralna kožny dzień.
Paśla dziasiataha kłasa abodva zrazumieli, što pamiž imi niešta bolšaje, čym siabroŭstva. Ale adnosiny praciahnuli chavać, pakul ich vypadkova nie rassakrecili adnakłaśniki. Pry hetym u škole pa-raniejšamu imknulisia dystancyjavacca adzin ad adnaho: redka sadzilisia za adnu partu abo pravodzili pieramieny ŭdvoch. Ale ad zadavalnieńnia stancavać razam školny vals ŭsio ž nie admovilisia.
I Anastasija, i Alaksandr damahlisia mety i pastupili ŭ adnu VNU — BDMU, ale na roznyja fakultety. Pra viasielle zadumalisia tolki da šostaha kursu: vučoba adymała ŭsie siły i čas. Paśla zakančeńnia ŭniviersiteta razam viarnulisia ŭ Kapyl: Naścia — jak doktar-piedyjatr, a Saša — jak aniestezijołah-reanimatołah. U 2023 hodzie ŭ pary naradziŭsia syn Daniel.
«Školnyja hady ŭspaminajem davoli časta, bo našyja samyja blizkija siabry — heta našy adnakłaśniki. Na sustrečy vypusknikoŭ chodzim rehularna. U nas byŭ vielmi dobry kłas. Nikoli nie było kpinaŭ z nahody našych adnosin, nastaŭniki taksama nikoli nie kamientavali heta z drennaha boku. Zaŭsiody byli tolki stanoŭčyja słovy na naš adras.
My dumajem, što naša historyja skłałasia tak vydatna, bo byŭ voś hety etap: my byli siabrami, razam staleli, dzialili pieršyja ciažkaści i radaści. Pry hetym zaŭsiody zastavalisia saboj, nam było vielmi viesieła razam. I praz čas usio tak i zastałosia».
Maryja i Jaŭhien: «Kab začapić mianie, abzyvaŭsia i biŭ zaplečnikam»
Maša i Ženia razam vučylisia ŭ škole №185 u Minsku.
«U našu škołu ja pryjšła ŭ druhim kłasie. Heta byŭ 2004 hod. Nastaŭnica pačatkovaj škoły vyrašyła pradstavić mianie kłasu i spytała, na jakoj vulicy ja žyvu i ci jość siarod adnakłaśnikaŭ maje susiedzi. Moj muž — Ženia — padniaŭ ruku, i nastaŭnica skazała: «Voś i budziecie razam sa škoły chadzić».
Praŭda, chadzić razam u nas atrymlivałasia nie vielmi mirna. Usio jak u stereatypach: Ženia ŭ dziacinstvie byŭ zadziram, a ja — paj-dziaŭčynkaj. Pa darozie sa škoły dachaty jon usialak sprabavaŭ začapić mianie, abzyvaŭsia i biŭ zaplečnikam. Maja mama ŭspaminaje, jak adnojčy ŭbačyła ŭsiu hetuju karcinu i skazała Ženiu, kab pryznaŭsia, što zakachaŭsia, a nie kryŭdziŭ dziaŭčynku», — śmiajecca Maryja.
Paśla pačatkovaj škoły da dziaviataha kłasa padletki amal nie razmaŭlali: školny śviet padzialiŭsia stroha na «dziavočy» i «pacanski». I tolki staŭšy starejšymi, jany pačali prajaŭlać cikavaść da procilehłaha połu. Maša z Ženiaj stali znoŭ chadzić razam dadomu, ale zajmali čas užo cikavymi hutarkami, a nie svarkami.
«Pieršaja simpatyja ŭźnikła ŭ muža. Jon raskazvaŭ, što da taho momantu jamu jašče nikoli nie było tak cikava mieć znosiny ź dziaŭčynkaj. 15 maja 2012 hoda my, jak tady było pryniata ŭ padletkaŭ, pačali «aficyjna» sustrakacca. Pažanilisia, darečy, pryncypova ŭ hetuju ž datu praź dzieviać hadoŭ».
Paśla dziaviataha kłasa Ženia pajšoŭ u licej, a Maša zastałasia vučycca ŭ škole, ale adnosinam heta nie pieraškodziła. Jašče praź niekalki hadoŭ maładoha čałavieka zabrali ŭ vojska. Słužyŭ jon na miažy, tamu za paŭtara hoda pary ŭdałosia pabačycca dvojčy i pahavaryć praz telefon nie bolš za piać razoŭ. «Tady heta zdavałasia trahiedyjaj», — z uśmieškaj uspaminaje Maša.
«Sioleta adznačajem 13 hadoŭ razam i čatyry hady ŭ šlubie. Na sustrečy vypusknikoŭ chodzim štohod, hety hod nie vyklučeńnie, užo damovilisia z adnakłaśnikami. Mnie zdajecca, jany dahetul ździŭlenyja tamu, što my razam. Pra škołu havorym časta, asabliva kali pry vypadku treba ŭzhadać udary zaplečnikam», — žartuje Maša.
Hanna i Vital: «Sustreča vypusknikoŭ skončyłasia viasiellem»
Ania i Vitalik u 2005 hodzie skončyli škołu №2 horada Biarozy i navat ujavić nie mahli, što kaliści stvorać siamju: u školnyja hady ich źviazvała vyklučna siabroŭstva. Choć užo tady padstavaj dla žartaŭ było toje, jak padobnyja ich proźviščy. Raptam znak?
«Muž havoryć, što adrazu źviarnuŭ uvahu na maje błakitnyja vočy, ale ja ničoha takoha ŭspomnić nie mahu. Ja była «charašystkaj», a jon — futbalistam, vučoba jaho mała cikaviła. Ale Vitalik — adzin ź niamnohich, chto moh razabrać moj počyrk, tamu rehularna ŭ mianie śpisvaŭ. A jašče jon časta telefanavaŭ mnie nibyta kab daviedacca «damašku», ale hetyja razmovy zaciahvalisia nadoŭha».
Upieršyniu Vital pryznaŭsia ŭ pačućciach tolki praź niekalki hadoŭ paśla zakančeńnia škoły, kali Hanna płakała ŭ jaho na plačy z-za niaŭdałych adnosin. Ale i ŭ ich samich usio składvałasia nie tak prosta: para šmat razoŭ sychodziłasia i razychodziłasia.
Usio na svaje miescy rasstaviła navina pra ciažarnaść. Starejšaj dačce Uljanie voś-voś spoŭnicca 13 hadoŭ, siaredniaj Alicy — 6,5, a małodšaj Iłaryi — 5.
«Jakraz adna z sustreč vypusknikoŭ i skončyłasia dla nas prymireńniem, a paśla i viasiellem. Choć mnohija školnyja siabry nie vieryli ŭ našu historyju kachańnia, a inšyja byli prosta vielmi mocna ździŭlenyja. Ale ja liču, što plusaŭ u takim raźvićci padziej vielmi šmat: my viedajem usiu padnahotnuju adzin adnaho. Nam nie treba było ad pačatku zdavacca lepšymi, čym my jość.
Adrazu było vielmi dobra adzin z adnym. Sa školnych hadoŭ ja čaściej za ŭsio ŭspaminaju, jak my ź Vitalikam napisali dyktoŭku lepš za ŭsich u kłasie: ja na 8, a jon na 7. A muž — jak na ekzamienie pa matematycy ja pierasieła ad jaho da siabroŭki», — śmiajecca Ania.
Safija i Jahor: «Jašče ŭ škole damovilisia, što kali da 30 nie zaviadziem siemji, to paženimsia»
Mabyć, u apošniaj historyi vy dakładna nie ździviciesia, što adnosiny adnakłaśnikaŭ pačalisia z družby. Safija i Jahor skončyli Uździenskuju himnaziju — sioleta 15 hadoŭ z dnia vypusku. Ale nietypovym u hetym vypadku akazałasia raźmierkavańnie rolaŭ: nie chłopčyk-chulihan i paj-dziaŭčynka, a dva aktyvisty i dušy kampanii.
«My byli najlepšymi siabrami, dzialilisia ŭsim, čym tolki možna. Hadzinami razmaŭlali praz chatni telefon. I praz telefon Jahor adpracoŭvaŭ svaje navyki hulni na hitary. A jašče my razam haniali na skutarach i chadzili ŭ pachody z načlehami. Lohkaja simpatyja ŭźnikła, kali my razam apynulisia ŭ łahiery, ale dalej lohkaha dziciačaha flirtu i tancaŭ na dyskatecy nie zajšło, — śmiajecca Safija. —
Darečy, my jašče ŭ škole damovilisia, što kali da 30 nie zaviadziem siemji, to paženimsia».
Paśla škoły siabry na niejki čas stracili adzin adnaho z-pad uvahi, adnavili znosiny tolki praź niekalki hadoŭ.
«Kali my pajechali adnoj kampanijaj u pansijanat, Jahor zaniaŭ aktyŭnuju pazicyju spakušeńnia: zładziŭ mnie ramantyčnaje spatkańnie na łodcy sa śviečkami na Lepielskim voziery. Tolki ja nie paddavałasia jaho čaram, pakul jon nastojliva nie prapanavaŭ sustrakacca. Ja admaŭlałasia: bajałasia stracić takoha dobraha siabra. Ale jon byŭ pierakanaŭčy», — uśmichajecca Safija.
Praz dva hady Jahor zrabiŭ kachanaj prapanovu padčas palotu na viertalocie. Para razam užo amal 13 hadoŭ. A dva z pałovaj hady tamu ŭ siamji naradziŭsia syn Jafimij.
«Dziakujučy tamu, što my byli vielmi aktyŭnymi, u nas vielmi šmat jarkich i ciopłych uspaminaŭ sa škoły. My ŭdzielničali ŭ roznych konkursach, spabornictvach, pachodach, KVZ… I adzin z našych nastaŭnikaŭ, jaki šmat za nami naziraŭ, paśla kazaŭ, što zaŭsiody adčuvaŭ, što my budziem razam.
Dumaju, mienavita toje, što my byli takimi blizkimi siabrami i tak šmat hadoŭ viedajem adzin adnaho, i pryviało nas da kłasnych, zdarovych i supierdavierlivych adnosin».
Błohierka Lera Jaskievič raskazała, jak vyjści zamuž za miažoj, kali ŭ vas skončyŭsia biełaruski pašpart
«Usie žančyny marać pra haściavy šlub». Prybiralščyca ź Minska bačycca z mužam tolki na vychodnych i ličyć hetu schiemu idealnaj
Usio bolš par rehistrujuć svaje šluby z cyrymonijaj pa-biełarusku
«Užo naźbirała harem z arabaŭ i turkaŭ, ale jaki sens?» Biełaruska pra toje, jak šukaje muža na sajtach znajomstvaŭ
«Naš samy sałodki dzień». Maryja Vasilevič apublikavała FOTY ź viasiella
Aleksin i Tapuzidzis skončyli vajnu za tytuniovy rynak Biełarusi. Abodva prajhrali. A voś chto, zdajecca, pieramoh12
Kamientary