РПЦ запатрабавала ад папскага пасланніка абмежаваць дзейнасць уніятаў у Беларусі
Асноўнай тэмай абмеркавання падчас сустрэчы кіраўніка БПЦ Маскоўскага патрыяхата мітрапаліта Веніяміна і спецпасланніка Папы, былога апостальскага нунцыя Клаўдыа Гуджэроці пры ўдзеле апостальскага нунцыя Антэ Ёзіча, быў лёс грэка-каталікоў (уніятаў) у Беларусі. Пра гэта сцвярджаецца ў камунікаце праваслаўнай царквы. Падрабязнай інфармацыі пра сустрэчу ад каталікоў пакуль не было.
30 чэрвеня ў Мінскім епархіяльным упраўленні адбылася сустрэча мітрапаліта Мінскага і Заслаўскага Веніяміна са спецыяльным пасланнікам Папы, прэфектам Дыкастэрыі па справах усходніх цэркваў архібіскупам Клаўдыа Гуджэроці, а таксама сённяшнім апостальскім нунцыем у Беларусі архібіскупам Антэ Ёзічам. Беларуская праваслаўная царква (БПЦ), падпарадкаваная Маскве, з гэтай нагоды выпусціла спецыяльны камунікат.
Зазначаецца, што пасля публікацыі на афіцыйным інтэрнэт-партале БПЦ навіны аб праведзенай сустрэчы, у Мінскае епархіяльнае ўпраўленне сталі паступаць звароты «праваслаўных вернікаў і грамадскасці з просьбамі праінфармаваць больш падрабязна аб яе выніках».
Паведамляецца, што асаблівая ўвага была ўдзеленая прынятаму 30 сакавіка 2023 года рашэнню Папы аб заснаванні Апостальскай адміністратуры для вернікаў візантыйскага абраду ў Беларусі.
Згодна з нормамі Кодэкса Кананічнага права Рымска-Каталіцкай Царквы (канон 371 § 2) Апостальская адміністратура прыраўноўваецца па статусе да дыяцэзіі, што, у сваю чаргу, прадугледжвае заснаванне іерархіі і пасвячэнне ў біскупскі сан апостальскага адміністратара.
«Прынятае ў дачыненні да беларускіх грэка-каталікоў рашэнне выклікала здзіўленне ў праваслаўнага насельніцтва Рэспублікі Беларусь, паколькі гэта рашэнне не спрыяе сцвярджэнню міру на беларускай зямлі і, наадварот, можа ўнесці напружанасць у міжрэлігійныя адносіны ў Беларусі. Пра гэта БПЦ афіцыйна апавясціла прадстаўнікоў Рымска-Каталіцкай Царквы», — гаворыцца ў камунікаце.
«Тлумачачы прычыны прыняцця Папам рашэння аб наданні суполкам рыма-каталікоў усходняга абраду ў Рэспубліцы Беларусь статусу Апостальскай адміністратуры, архібіскуп Клаўдыа Гуджэроці адзначыў, што яно было наўпрост звязана з падзеямі, якія адбываюцца ва Украіне. Да нядаўняга часу беларускія грэка-каталікі, якія рыхтуюцца стаць святарамі, праходзілі навучанне ў духоўных установах адукацыі, пераважна, на тэрыторыі Заходняй Украіны; украінскія грэка-каталіцкія біскупы высвячалі святароў і дыяканаў для беларускіх грэка-каталіцкіх суполак. Паколькі з лютага 2022 года прамыя кантакты ўкраінскіх і беларускіх грэка-каталікоў сталі немагчымыя, Папа прыняў рашэнне аб устанаўленні для беларускіх грэка-каталікоў асаблівага кананічнага статуса, які надзяляе іх незалежнасцю ад грэка-каталіцкай іерархіі ва Украіне шляхам заснавання для іх Апостальскай адміністратуры», — зазначае прэс-служба БПЦ.
БПЦ сцвярджае, што падчас сустрэчы архібіскуп Клаўдыа Гуджэроці прызнаў, што сучасныя беларускія суполкі грэка-каталікоў былі ўтвораныя на тэрыторыі нашай краіны ў пачатку 1990-х гадоў і яны не з'яўляюцца пераемнікамі ўніяцкай царквы, якая з'явілася ў Беларусі ў выніку Берасцейскай уніі 1596 года. БПЦ таксама адзначае, што «беларускія грэка-каталіцкія грамады практычна не маюць патэнцыялу развіцця ў Рэспубліцы Беларусь».
БПЦ пры нагодзе таксама нагадвае, што апостальскі адміністратар беларускіх грэка-католікаў айцец Сяргей Гаек па нацыянальнасці паляк, быў ахрышчаны першапачаткова ў лацінскім абрадзе і належыць да манаскага ордэна марыян.
БПЦ заявіла, што Клаўдыа Гуджэроці запэўніў мітрапаліта Веніяміна, што ў планах Ватыкана не стаіць пытанне пасвячэння ў біскупскі сан цяперашняга апостальскага адміністратара або яго пераемніка.
Таксама падчас сустрэчы была дасягнута дамоўленасць аб тым, што высвячаць новых святароў (святароў або дыяканаў) для беларускіх суполак грэка-каталікоў у будучыні будуць біскупы лацінскага абраду беларускіх епархій (дыяцэзаў) Рымска-каталіцкай царквы альбо апостальскі нунцый.
***
Па стане на пачатак 2020-х у Беларусі дзейнічае 14 парафій, у тым ліку чатыры ў Мінску, колькасць вернікаў складае некалькі тысяч.
Уніяцкая (грэка-каталіцкая) царква, створаная ў выніку Берасцейскай уніі 1596 года, існавала на тэрыторыі цяперашняй Рэспублікі Беларусь да ліквідацыі яе царскімі ўладамі ў 1839 годзе. На тэрыторыі Падляшша ўніяцтва пратрымалася да 1876 года.
У XVIII i XIX стагоддзях уніятамі была абсалютная большасць беларусаў. Уніяцтва мела шанцы стаць нацыянальнай царквой, бо вылучала беларусаў і ад палякаў, і ад расейцаў.
На Галіччыне, дзе ў Аўстрыйскай Імперыі ўніяцтва захавалася, гэтая царква стварыла моцную апору грамадзянскай супольнасці і нацыянальнага руху ўкраінцаў.
Адроджаная грэка-каталіцкая царква ў секулярызаванай постсавецкай Беларусі не стала масавай.
Афіцыйнае праваслаўе засталося пад кантролем Масквы, а за апошні час ператварылася ў ідэалагічную структуру дыктатуры, тады як каталікі, пратэстанты і грэка-каталікі захоўваюць незалежнасць ад дзяржавы.
Спасылку на бот «Гаюна» сілавікі знайшлі на тэлефоне затрыманай актывісткі, якая працяглы час хавалася ў Беларусі6
Каментары
Цікава, колькі праіснуе філія ФСБ пад назвай БПЦ, усе гытыя веніяміны, ігуменні гаврыыілы і разнастайныя лемяшонкі ва ўмовах, калі ў Беларусі нарэшце спыніцца пералед іншых канфесій і будуць перакрыты крыніцы дзяржаўнага фінансавання БПЦ з боку расеі і калабарантцкай адміністрацыі? Нават унутры БПЦ саспела моцнае незадавальненне святароў беларускага паходжання тым, што веніямін штучна павялічыў колькасць парафій БПЦ і актыўна запаўняе новыя пасады расейцамі. Таму пасля знікнення рэжыму хуткая аўтакефалія праваслаўя ў Беларусі практычна непазбежна.
А адражэнне уніі ў Беларусі нясе мацнейшую пагрозу для "рускага міра", таму БПЦ так і заварушылася.