Драмедзі «Лебядзіная песня Фёдара Возерава», якая стала першым поўнаметражным фільмам беларускага рэжысёра Юрыя Сямашкі, уключаная ў конкурс Forum Берлінскага міжнароднага кінафестывалю. Галоўны герой фільма — музыка Фёдар Возераў — спрабуе знайсці любімы швэдар, каб з яго «магічнай» сілай паспець напісаць новыя песні да пачатку трэцяй сусветнай вайны. Фільм створаны практычна без бюджэту, піша на Deutsche Welle Ірэна Кацяловіч.
![](http://d2u25kyqy2mqv5.cloudfront.net/img/w840d4webp1/photos/z_2025_01/71314582_906-1a2i9.jpg.webp)
Апошняя песня перад трэцяй сусветнай
Стужка здымалася ў Варшаве, а паводле прадзюсарскай кампаніі лічыцца літоўскай, таму яе аўтары жартуюць пра «літоўскі фільм, зняты беларусамі ў Польшчы».
Прыкладна на 60% карціна беларускамоўная, у астатнім гучыць па-руску.
«Лебядзіная песня Фёдара Возерава» расказвае пра 25-гадовага музыканта, які напярэдадні Новага года спрабуе сабраць свой гурт і запісаць з ім новы матэрыял. Аднак гэта даецца яму няпроста, таму што ўсе вакол занепакоеныя чуткамі, што 1 студзеня пачнецца трэцяя сусветная вайна.
Рашучасць Фёдара, аднак, бурыць не верагоднасць вайны, а знікненне ягонага любімага швэдра з рамонкамі, які, як ён лічыць, дае яму «магічныя» здольнасці пісаць песні. Таму галоўны герой адпраўляецца на яго пошукі.
Фёдара Возерава ў фільме грае музыка Вячаслаў Кміт:
«Гэта мой першы вопыт у кіно, і мне вельмі спадабалася: на працягу двух месяцаў цябе амаль кожны дзень здымаюць, усе вакол цябе бегаюць. Я адчуў сябе галівудскай зоркай і не хацеў займацца нічым, акрамя здымак. Так што я без імпэту працаваў на асноўнай працы і хутчэй вяртаўся на здымачную пляцоўку».
Эпізадычныя ролі выканалі акцёры і музыкі Павел Гарадніцкі і Міхаіл Зуй, а таксама акцёры «Тутэйшага тэатра», які месціцца ў Варшаве. Швэдар з рамонкамі для фільма стварыла мастачка па касцюмах і дызайнерка Настасся Рабава.
Па словах аўтараў, хоць па пэўных прыкметах у фільме відаць, што ён здымаўся ў Варшаве, ягоныя героі — беларусы, і некаторыя сюжэтныя павароты намякаюць на тое, што дзеянне адбываецца ў Беларусі.
Сапраўдная магія швэдра з рамонкамі
Юрый Сямашка пачаў здымаць «Лебядзіную песню Фёдара Возерава» з бюджэтам у 4 тысячы еўра, і, хоць на этапе постпродакшну сума вырасла ў некалькі разоў, фільм можна назваць мікрабюджэтным.
«Мы здымалі адну кватэру ў чатырох варшаўскіх кватэрах, — расказвае аператар Сяргей Кавалёў, вядомы па фільмах «Маршрут перабудаваны» і «Галасы. Дзе мой край». — Пакой галоўнага героя здымалі дома ў акцёра, а кухню — ужо ў кватэры іншага чалавека. Гэта было вельмі інтэнсіўна — мы маглі здымаць усю ноч, і ўжо а 6-й раніцы ў мяне пачыналася змена на працы.
Першы месяц было выдатна, шмат людзей загарэліся, усё ж такі беларускі рэжысёр здымае поўнаметражны фільм, але, вядома, стамляліся. Да канца на некаторых сцэнах мы з Юрам пераглядваліся: «Ну, добра, не будзем ужо старацца скокнуць вышэй за галаву».
![](http://d2u25kyqy2mqv5.cloudfront.net/img/w732d4webp1/photos/z_2025_01/71314601_906-8hr1e.jpg.webp)
Вячаслаў Кміт прызнаецца, што нізкі бюджэт, наадварот, падахвочваў яго дзейнічаць:
«Гэтая партызанская атмасфера робіць з людзьмі зусім чароўныя рэчы. Большую частку здымачных дзён мы былі ўтрох з рэжысёрам і аператарам, атрымліваецца, 20 з чымсьці дзён мы плячом да пляча здзяйснялі творчыя подзвігі».
Больш за тое, як прызнаецца музыка, «магічны» швэдар з фільма дапамог яму і ва ўласным творчым жыцці:
«На момант здымак у мяне быў міжвольны творчы перапынак — нічога не складалася па музыцы, не пісалася. Пасля заканчэння здымак я за ноч напісаў матэрыял для альбома, які мы зараз запісваем з маім гуртом. Вось такі швэдар, я б сказаў, што ён сапраўды чароўны, калі я яго апранаў — адчуваў нешта такое».
У фільме прагучыць і песня самога Вячаслава.
«Я абсалютна не разважаў, згаджацца ці не, — успамінае музыка. — Юра даслаў мне нават не сцэнар, а ідэю, пра што будзе гэты фільм, і я падумаў: «Ваў, дык гэта ж я», — і пагадзіўся».
Мікрабюджэтнае кіно на буйным кінафестывалі
«Лебядзіная песня Фёдара Возерава» — першы поўнаметражны фільм Юрыя Сямашкі, беларускага рэжысёра-самавука, вядомага гульнявымі і анімацыйнымі работамі «Калі я быў Генерал», «Смеццевая галава», «Кроў і караоке».
За кароткаметражку «Смеццевая галава» рэжысёр атрымаў тры ўзнагароды беларускай прэміі кінакрытыкаў «Чырвоны верас'24», у тым ліку ў намінацыі «Найлепшы ігравы кароткаметражны фільм».
Працу над поўнаметражным фільмам Юрый Сямашка пачаў, атрымаўшы невялікі грант ад інкубатара мікрабюджэтнага кіно ініцыятывы Belarusian Filmmakers' Network.
![](http://d2u25kyqy2mqv5.cloudfront.net/img/w732d4webp1/photos/z_2025_01/71314622_906-meebq.jpg.webp)
«Я падлічыў, мы ўсе зараблялі даляр ці нават менш за гадзіну, але кожны ўдзельнічаў у праекце не дзеля грошай, — кажа Сяргей Кавалёў. — Асабіста я пагадзіўся, таму што ўжо ведаў Юру і давяраў яму, бачыў, што ён гарыць гэтай працай, і лічыў, што ў такім выпадку ўсё атрымаецца».
Сяргей прызнаецца: яму складана паверыць, што фільм трапіў на Берлінале:
«Для нашага беларускага кіно гэта вялікая падзея. Я ведаў пра такую імавернасць і быў да гэтай навіны гатовы, але ўсё адно складана яе ўсвядоміць. За апошнія чатыры гады было шмат падзей, і гэта ўспрымаецца як нешта эфемернае, быццам гадзіннік праб'е дванаццаць, і яно знікне. Я быў вельмі ўсхваляваны, калі пачуў ад Юры канчатковае пацвярджэнне».
Узрушаны быў і выканаўца галоўнай ролі:
«У мяне калоцяцца рукі, я хаджу з кута ў кут па сваім пакоі і ніяк не магу сабрацца, усе справы перанесеныя на наступны дзень».
Таксама на еўрапейскім кінарынку Берлінскага міжнароднага кінафестывалю сёлета пройдзе пітчынг праектаў беларускіх аўтараў, сярод якіх будзе і фільм «Лебядзіная песня Фёдара Возерава», а акрамя таго, новыя праекты Улады Сяньковай, Андрэя Кашперскага і Міхаіла Зуя, Нэлы Агрэніч.
Складзены спіс 50 найлепшых беларускіх фільмаў за ўсю гісторыю
«Найчасцей да нас на кантроль прыходзіла Дрыга». Былы акцёр РТБД — пра цэнзуру ў тэатры, новага міністра культуры і здымкі ў польскай рэкламе
Новы міністр культуры распарадзіўся здымаць фільмы пра вайну і сялян. І паабяцаў прарыўнае кіно
4 фільмы, якія сабралі найбольш сімпатый на кінафестывалі «Паўночнае ззянне»
Рэжысёр Сяргей Лазніца расказаў, як ствараўся фільм «У тумане» і чаму яго цэнзураваў Мінкульт
Каментары