Historyk i palityčny analityk Alaksandr Frydman padvioŭ vyniki adychodziačaha hoda i zrabiŭ prahnozy na budučy.
Pieramienaŭ nie vidać na haryzoncie, ale…
«Ci nabliziŭ nas 2024 da źmieny ŭłady?» — spytaŭ žurnalist Illa Malinoŭski palityčnaha ahladalnika Alaksandra Frydmana ŭ pieradnavahodnim vypusku «Fridman. Politika».
Na dumku Frydmana, adkaz chutčej admoŭny. Razhortvajučy adkaz na heta pytańnie, ekśpiert źviarnuŭ uvahu na nastupnyja momanty:
- Miechanizmy tranzitu ŭłady (praz Kanstytucyju ci inšyja schiemy) u krainie isnujuć, ale Łukašenka vyrašyŭ zastacca na čarhovy termin.
- Palityčnaja sistema nie stała bolš demakratyčnaj; naadvarot, praciahvajucca represii, zapałochvańni i cisk na apanientaŭ.
- Ekanamična Biełaruś u 2024 hodzie nie abrynułasia, niahledziačy na sankcyi. Ekspart pieraaryjentavany na Rasiju.
- Vajna va Ukrainie aficyjna nie zakranuła terytoryju Biełarusi, a biełaruskaje vojska nie ŭklučyłasia ŭ kanflikt napramuju.
- Zachad, zaniaty Ukrainaj i ŭłasnymi prablemami, nie nanios režymu «niepapraŭnych» sankcyjnych udaraŭ.
U vyniku Łukašenka vyhladaje bolš upeŭniena i stabilna, čym hod tamu — kanstatuje palitołah.
Ź inšaha boku, «hetaja stabilnaść moža być zmanlivaj». Historyja śviedčyć, što źniešnie manalitnyja režymy časta razvalvajucca imhnienna pad ciskam unutranych ci źniešnich faktaraŭ.
Siońnia Łukašenka patrebny Kramlu jak sajuźnik u vajnie z Ukrainaj. Ale kali bajavyja dziejańni buduć zamarožanyja, rola Biełarusi jak pasiarednika moža stracić vartaść u vačach Maskvy, što ŭzmocnić cisk Kramla na Łukašenku.
Vajna, pieramovy i ryzyki dla režymu
Vynik vajny va Ukrainie i ŭmovy patencyjnaha pieramirja niepasredna paŭpłyvajuć na budučyniu Biełarusi, miarkuje Frydman.
Kali vajna piarojdzie ŭ stadyju «zamarožanaha» kanfliktu, dla Biełarusi heta moža aznačać uzmacnieńnie izalacyi.
Imavierna, Zachad nie pojdzie na kampramisy, jakija b dali mahčymaść Łukašenku handlavać ź jeŭrapiejskimi krainami biez palityčnych patrabavańniaŭ.
Rasija, u vypadku zamarozki kanfliktu, pierastanie mieć vostruju patrebu ŭ padtrymcy biełaruskaha režymu i moža ŭzmacnić svoj cisk, patrabujučy jašče bolšaj łajalnaści i zdačy suvierenitetu. Łukašenka, u svaju čarhu, zastaniecca tady «sam-nasam z Kramlom».
Padahulniajučy, viadučy adznačaje: hod zaviaršajecca, a ekśpierty zastajucca davoli piesimistyčnymi ŭ płanie chutkich źmienaŭ u Biełarusi i spynieńnia represij.
Frydman u adkaz, adnak, padkreślivaje, što ŭ palityčnych kryzisach «nadzieja moža źjavicca ŭ kožny momant». Historyja pakazvaje, nahadvaje jon, što «pieramieny časta zdarajucca tady, kali hetaha mienš za ŭsio čakaješ».
Kamientary